Türkiye yabancılar kanunun amacı; Türkiye’de çalışan ve çalışmak isteyen yabancıların Türkiye sınırları içerisinde yürütecekleri çalışma faaliyetlerini belirli bir izne bağlamak, çalışma izni vermek, çalışma iznini sınırlandırmak, çalışma iznini iptal etmek, çalışma izninden muaf tutulacak yabancılar ile bildirim yükümlülüklerini nasıl yerine getireceğine ilişkin usul ve esasları belirlemek, düzenlemektir.
Türkiye’ de çalışma amacı bulunan yabancıların bağımlı veya bağımsız her ne sebeple olursa olsun Türkiye’ de ki çalışma hayatlarına başlamadan önce yabancılar çalışma izni almaları zorunludur. (TC Anayasasının 4817 sayılı kanun maddesi)
Türkiye çalışma izni bazı durumlar da çalışma hayatına başlamadan önce verilebilirken, bu mücbir ve Türkiye menfaatlerini göz önünde bulundurularak verilen çalışma izni 1 ayı geçmeme koşulu ile verilmekte ve Çalışma Bakanlığı’nın onayı ile alınabilmektedir.
Çalışma izni başvuruları, sadece işyeri ve işletmeler üzerinden yapılabilirken Türkiye çalışma izni almak isteyen yabancılar çalışma izni başvurularını şahsi ve direk olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapamazlar. Söz konusu bu durum yabancılara istedikleri herhangi bir iş yerinde çalışabilmesine imkân veren çalışma izni mevcut değildir.
Bazı ülke vatandaşları açısından, Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmeler mevcut olup, bu ülke vatandaşlarının çalışma izni şartı ve kabulü esasları ayrıca değerlendirilmelidir.
Yine, Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşlarınca kanunla verilen yetkiye dayanarak çalışma izni verilen veya istihdam edilen ve karşılıklılık ilkesi, uluslararası hukuk ve Avrupa Birliği hukuku esasları dikkate alınarak çalışma izninden muaf tutulan yabancıların herhangi bir sebeple çalışma izni almasına gerek yoktur.
Çalışma izni alma zorunluluğu; Türkiye’de bağımlı ve bağımsız olarak çalışan yabancılar, bir işveren yanında meslek eğitimi gören yabancılar ve yabancı çalıştıran gerçek ve tüzel kişileri kapsar. Bağımlı çalışan, gerçek veya tüzel kişiliği haiz bir veya birden fazla işveren emrinde ücret, aylık, komisyon ve benzeri karşılığı çalışan yabancıyı, bağımsız çalışan, başka şahısları istihdam etsin veya etmesin kendi ad ve hesabına çalışan yabancıyı ifade etmektedir.
Çalışma izni türleri nelerdir?
Türkiye çalışma izni başvurularında bulunacak yabancıları ilgilendiren ve mevcut durumları ile ilgili söz konusu olan 3 farklı Türkiye çalışma izni türü mevcuttur;
Süreli çalışma izni
Süresiz çalışma izni
Bağımsız çalışma iznidir.
Süreli çalışma izni nedir?
Süreli çalışma izni,1 yıl geçerli olmak üzere verilen bir Türkiye çalışma izni kategorisidir. Alınmış olan süreli çalışma izninde geçerlilik alanı, şehir, idari sınır ve coğrafi bölgeler gibi öncelikler göz önünde bulundurulurken Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş piyasasındaki mevcut durum, Türkiye çalışma hayatında ki dinamikler, istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür gibi değerleri göz önünde bulundurarak süreli çalışma iznini genişletme ve daraltma yetkisine sahiptir.
Süreli çalışma izni nasıl uzatılır?
Alınmış olan 1 yıl geçerli süreli kanuni çalışma izninin süresini uzatmak isteyen yabancılar geçerli olan çalışma izinlerinin sona ermesinin ardından 1 yıl geçerli çalışma izinlerinin süresi 3 yıl daha uzatılabilecektir. 1 yıl geçerli süreli çalışma izni sahibi yabancıların bu süreyi 3 yıl olarak uzatmak istemesi halinde ise aynı meslekte ve aynı işyerinde çalışma zorunluluğu bulunacaktır.
1 yıl süreli çalışma izni süresinin 3 yıl olarak uzatılması ve bu 3 yıllık süreninde sona erecek olması halinde 3 yıllık süreli çalışma izni 6 yıla kadar uzatılabilecektir.
1+3+6 yıl olarak uzatılmış süreli çalışma izni bulunan yabancılar, almış oldukları bu izinle aynı meslekte ancak bu sefer farklı işyerlerinde çalışabilme hakkına sahip olacaklardır.
Süreli çalışma izni ile Türkiye’ye gelmiş yabancıların eşleri ve çocukları hakkında
Türkiye’ ye süreli çalışma izni ile gelmiş yabancıların beraberinde veya daha sonra getirmiş olduğu eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına da, yabancının kendisi ile birlikte en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz ikamet etmiş olmaları kaydıyla süreli çalışma izni verilebilmektedir. Ancak eşten dolayı süreli çalışma izni almış yabancıların çalışabilmeleri için öğrenci olmama koşulu aranmaktadır.
Süresiz çalışma izni nedir?
Türkiye’de kanuni ve kesintisiz olarak ikamet eden yabancılara ve Türkiye’de toplamda 6 yıl ikamet etmiş olan yabancılara verilmekte olan bir çalışma izni kategorisidir Türkiye süresiz çalışma izni. Alınmış olan Türkiye süresiz çalışma izninin herhangi bir bölge, meslek, mülki veya işletme sınır bulunmazken süresiz çalışma izni her defasında 5 yıla kadar verilebilmektedir. Ancak 5 yıl olarak verilmekte olan süresiz çalışma izni söz konusu yabancının pasaportuna göre düzenlenecektir. Söz konusu yabancının pasaport geçerlilik süresi 5 yıllık bir süreden daha az ise bu süre pasaportun geçerlilik süresine göre verilecektir. 5 yıla kadar verilmekte olan süresiz çalışma izni alma koşulları ise söz konusu yabancıların çalışma amaçlı ikamet tezkereleri, yabancının talebi ve varsa iş sözleşme süresidir.
Süresiz çalışma izni ile gelmiş yabancının eş ve çocuklarının kanuni ve kesintisiz ikamet sürelerinin hesaplanması
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, süresiz çalışma izni ile gelmiş yabancının eş ve çocuğunun ikamet süresini hesaplarken kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etmiş olduğu en az 8 yıllık süreyi göz önünde bulundurmaktadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yabancının eşi ve çocuğunun Türkiye’de öğrenimde geçen süreleri göz önünde bulundurmaz. Fakat Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yabancılar kanunun 5. Maddesinin 4. Fıkrasınca yabancının beraberinde getirmiş olduğu eş ve çocuklarının öğrenim sürelerini ikametten sayacaktır.
Ancak süresiz çalışma izni gelmiş yabancıların eş ve çocuklarının Türkiye’ de çalışabilmeleri için 2922 sayılı kanun maddesince ve Türkiye’ de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilere istinaden söz konusu yabancının öğrenci olmaması koşulu aranır.
Süresiz çalışma izni ile gelmiş yabancıların ikamet izni hakkında
Süresiz çalışma ile gelmiş yabancıların ikamet izni hakkında dikkat!
Süresiz ikamet izni ile gelmiş yabancıların ikamet süreleri Türkiye İçişleri Bakanlığınca belirlenmektedir. Türkiye İçişleri Bakanlığı süresiz çalışma izni ile gelmiş yabancılar için Türkiye’deki ikamet ve seyahat sürelerinin mevzuatını göz önünde bulunduracaktır.
Süresiz çalışma izni, içerik ve kapsamında bir değişiklik olmadığı sürece ikamet izni süresine bağlı olarak kullanılacaktır.
Süresiz çalışma izni ile gelmiş yabancıların Emniyet makamlarınca verilmiş olan ikamet izni süresinin uzatılamaması halinde yine Emniyet makamlarınca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirimlerde bulunulacaktır.
Bağımsız çalışma izni nedir?
Türkiye bağımsız çalışma izni, Türkiye ekonomik, kalkınma, katma değer yaratma ve istihdam üzerine olumlu etki dinamikleri göz önünde bulundurularak verilmekte olan bir çalışma izni kategorisidir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bağımsız çalışma izni almış yabancıların çalışma amaçlı tezkerelerini ve yabancının çalışma izni talebini göz önünde bulundururken verilmekte olan bu bağımsız çalışma izni yine yabancının pasaport geçerlilik süresine göre düzenlenecektir.
Ayrıca, bağımsız çalışma izni başvurularında bulunmakta olan yabancılara çalışma izni başvuru işlemlerini tamamlayabilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 3 ay süreyle geçerli olmak üzere ‘’ Bağımsız çalışma izni müracaat’’ belgesi verilmektedir.
Yabancının vize veya vize muafiyet süresinin yeterli olmaması halinde ise başvuru yapma koşulu ile ‘’belge geçerlilik süresini aşmamak’’ ikamet tezkeresi verilmektedir.
Bağımsız çalışma izni ile gelmiş yabancının eş ve çocuklarının ikamet süreleri nasıl hesaplanır?
Bağımsız çalışma izni ile gelmiş yabancının eş ve çocuklarının Türkiye ikamet süreleri hesaplanırken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı söz konusu yabancının Türkiye’ de en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etmiş olma koşulunun yerine getirip getirilmediğini dikkate almaktadır. Bu 5 yıllık ikamet süresi dikkate alınırken yabancının eş ve çocuklarının öğrenim süreleri bir veri olarak değerlendirilememektedir. Ancak bağımsız çalışma izni ile gelmiş yabancının beraberinde getirmiş olduğu eş ve çocuklarının öğrenimde geçen süreleri ikametten sayılacaktır. Yine söz konusu yabancının eş ve çocuklarının Türkiye’de çalışabilmeleri için öğrenci olmama koşulu aranacaktır.
Bağımsız çalışma izni ile gelmiş yabancılar eş ve çocuklarının ikamet izni süreleri nasıl hesaplanır?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bağımsız çalışma izni ile gelmiş yabancılar eş ve çocuklarının ikamet sürelerini hesaplarken söz konusu yabancının Türkiye’de kanuni ve kesintisiz olarak en az 5 yıl ikamet etmiş olmasını bir veri olarak değerlendirecektir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bağımsız çalışma izni ile gelmiş yabancı eş ve çocuklarının ikamet sürelerini hesaplarken söz konusu yabancı eş ve çocuklarının eğitim sürelerini bir veri olarak kabul etmez. Ancak yine süreli, süresiz ve bağımsız çalışma izninde de olduğu üzere bu kimseler öğrenim görmeleri halinde çalışma izni alamazlar. Fakat bağımsız çalışma izni ile gelmiş yabancı eş ve çocuklarının öğrenim süreleri ikametten kabul edilecektir.
Belgeli turizm işletmelerinde çalışacak yabancıların dikkatine!
Belgeli turizm işletmelerinde çalışacak olan yabancılara Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın prosedürü uygulanmaktadır
Belgeli turizm işletmelerinde çalışacak yabancılara Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı prosedürü uygulanırken bu prosedür; Turizm Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı’nın görüşlerinin alınması ile mümkün olmaktadır.
Belgeli turizm işletmelerinde çalışacak yabancılar çalışma izni süresi uzatabilmek ve ikamet tezkeresi alabilmek için Türkiye sınırlarına her defasında Türkiye Dış Temsilciliklerinden çalışma vizesi alarak girmek zorundadırlar.
Çalışma izni başvurusu nasıl yapılır?
Türkiye çalışma izni başvurularında bulunacak olan yabancılar, çalışma izni başvurularını birden fazla seçenekle gerçekleştirebileceklerdir,
Yurt dışı çalışma izni başvuruları
Yurt içi çalışma izni başvuruları
Online çalışma izni başvuruları
Yurtdışı çalışma izni başvuruları nasıl yapılır?
Yurtdışından Türkiye çalışma izni başvurularında bulunacak yabancıların dikkatine!
Yurtdışından TC çalışma izni başvurularında bulunacak yabancılar çalışma izni başvurularını uyruğunda bulundukları ülkenin Türkiye Dış Temsilciliklerine (konsolosluk, büyükelçilik) gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Söz konusu ülkede bulunan Türkiye Dış Temsilciliklerine gidecek olan yabancılar, TC çalışma izni başvuruları için gerekli belgeleri yanlarından eksiksiz olarak bulundurmaları gerecektir.
Yurt dışı çalışma izni başvuruları için gerekli olan belgeler arasında iş sözleşmesi ve davetiye mektubu evraklar arasında bulundurulması gereken en önemli belgelerdir.
Ayrıca Türkiye’de bulunan yabancının Türkiye Emniyet kurumlarınca verilmiş geçerliliği olan ve en az 6 ay süreli ikamet izni bulunması halinde ise, bu kişiler çalışma izni başvurularını yurtiçi çalışma izni başvuruları olarak gerçekleştirebileceklerdir. Yurtdışı çalışma izni başvurularında bulunan yabancıların müracaatlarının olumlu bir şekilde sonuçlanması halinde ise TC Dış Temsilciliklerine verilecek referans numarası Türkiye’de bulunan işverene iletilecektir. TC çalışma izni referans numarasını almış olan işveren söz konusu yabancının Türkiye çalışma izni başvurularını gerçekleştirebilecektir.
Yurtiçi çalışma izni başvuruları nasıl yapılır?
Yurtiçi çalışma izni başvurularında bulunacak olan yabancıların dikkatine!
Türkiye yurtiçi çalışma izni başvuruları birtakım koşullara sahip olunması halinde gerçekleştirilebilmekte olan bir başvuru şeklidir.
Yurtiçi çalışma izni başvuruları yapılabilmesi için öncelikle söz konusu yabancının öğrenim amacı dışında en az 6 ay süreli geçerli Türkiye ikamet izni olması gerekirken en az 6 ay geçerli Türkiye oturma izni olan yabancılar çalışma üzere anlaşmaya vardığı işverenleri çalışma izni veya çalışma izni uzatma işlemleri için başvurularını online olarak gerçekleştirebileceklerdir. Online olarak çalışma izni başvuruları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılacaktır. Online çalışma izni başvurularında bulunacak olan işveren söz konusu yabancının ikamet tezkeresi süresi içerisinde çalışma izni başvurusunu gerçekleştirmesi gerekmektedir.
Online çalışma izni başvurusu nasıl yapılır?
Online çalışma izni başvurularında bulunacak olan yabancıların dikkatine!
Online çalışma izni başvurularında bulunacak olan yabancılar bu başvurularını TC vatandaşı bir kimseye vekâlet vererek gerçekleştirebileceklerdir. Vekâlet verilmiş olan TC vatandaşı kimse Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın sitemine girerek başvuru işlemlerini sürdürebilir. Vekalet verilmiş olan TC vatandaşı kimse online çalışma izni müracaatlarını sürdürebilmek için;
PTT’den e devlet şifresi alarak
Cep telefonu ve hattınıza kayıtlı mobil imza ile giriş yapılarak
Elektronik imza kartı ve dijital imza kartı ile giriş yaparak
Online olarak Türkiye çalışma izni başvurularında bulunacak olan yabancılar çalışma izni başvuru sonuçlarını yine online ve yazılı olarak öğrenebileceklerdir.
Çalışma izni nasıl geçerlilik kazanır?
Türkiye çalışma izni başvurularında bulunan yabancıların sadece başvuru işlemlerini sonuçlandırması yetmemektedir. Çalışma izni müracaatında bulunan yabancıların almış oldukları çalışma belgesinin geçerlilik kazanabilmesi için; başvuru formu ve başvuru için gerekli belgeleri online başvurusunu tamamlamasının ardından en az 6 iş günü içerisinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ulaştırması gerekmektedir.
Ayrıca çalışma izni belgesi almış olan yabancılar en az 30 iş günü içerisinde ikamet tezkeresi almak üzere İçişleri Bakanlığı’na başvurmaları zorunludur.
Not: Çalışma izni başvurularında bulunan yabancıların söz konusu bu gibi durumları göz önünde bulundurmaları zorunludur. Yabancıların bu gibi durumları göz önünde bulundurmaması halinde almış oldukları Türkiye çalışma izni belgesi geçerlilik kazanmayacaktır.
Türkiye Çalışma izni nereden alınır?
TC sınırları içerisinde çalışma izni verme yetkisine sahip olan kurum Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’dır. Türkiye çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çalışma ve hizmet alanı içerisinde bulunur.
Serbest bölgelerde çalışacak olan yabancıların dikkatine!
Serbest bölgelerde çalışacak olan yabancılar istisnai olarak Ekonomi Bakanlığından TC çalışma izni alabilmektedir.
Üniversitelerde çalışacak olan yabancıların dikkatine!
TC üniversitelerinde çalışacak olan yabancılar Türkiye çalışma izinlerini istisnai olarak çalışma bakanlığından değil YÖK’ten alabileceklerdir. Üniversitelerde çalışan yabancıların almış olduğu bu izin YÖK çalışma izni olacaktır.
Çalışma izni için öngörülen istisnai haller nelerdir?
Bir Türk vatandaşı ile evli olan ve eşiyle Türkiye’de evlilik birliği içinde yaşayan veya evlilik birliği en az üç yıl sürdükten sonra sona ermiş olmakla birlikte Türkiye’de yerleşmiş olan yabancılar ile bunların Türk vatandaşı eşinden olan çocuklarına,
403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 19, 27 ve 28 inci maddeleri çerçevesinde Türk Vatandaşlığını kaybedenler ve bunların füruuna,
Türkiye’de doğan veya kendi millî kanununa, vatansız ise Türk mevzuatına göre rüşt yaşını doldurmadan Türkiye’ye gelen ve Türkiye’de meslek okulu, yüksekokul veya üniversiteden mezun olan yabancılara,
2510 sayılı İskân Kanununa göre muhacir, mülteci veya göçebe olarak kabul edilen yabancılara,
Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşları ile bunların Avrupa Birliği üyesi ülkelerin vatandaşı olmayan eş ve çocuklarına,
Yabancı devletlerin Türkiye’deki büyükelçilikleri ile konsolosluklarında ve uluslararası kuruluşların temsilciliklerinde görevli diplomat, idarî ve teknik personelin hizmetinde çalışanlar ile karşılıklılık ilkesi çerçevesinde olmak ve görev süresiyle sınırlı kalmak üzere Türkiye’de bulunan büyükelçilikler, konsolosluklar ve uluslararası kuruluşların temsilciliklerinde görevlendirilen diplomatların ve idarî ve teknik personelin eş ve çocuklarına,
Bilimsel ve kültürel faaliyetler amacıyla bir ayı aşan ve sportif faaliyetler amacıyla dört ayı aşan süre ile geçici olarak Türkiye’ye gelecek yabancılara,
Kanunla yetki verilen bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşme veya ihale usulleriyle mal ve hizmet alımı, bir işin yaptırılması veya bir tesisin işletilmesi işlerinde çalıştırılacak kilit personel niteliğindeki yabancılara 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun’da öngörülen sürelere tabi olmaksızın çalışma izni verilebilir.
Çalışma süresine dâhil edilecek süreler var mıdır?
Yıllık izinler, iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık geçici iş göremezlik ödenekleri ile işsizlik sigortası ödeneği alınan süreler, kanuni çalışma süresine dâhil edilir.
Yabancının toplam altı ayı geçmemek şartıyla Türkiye dışında bulunması çalışma süresini kesmez.
Ancak; Türkiye dışında geçirilen zaman çalışma süresinden sayılmaz. Türkiye’de bulunmasına rağmen ikamet tezkeresini altı aydan fazla süreyle temdit ettirmeyerek ihmalde bulunan yabancının ikameti çalışma izinleri açısından kesinti sayılır.
Çalışma izni sınırlandırılabilir mi?
Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerle sağlanan haklar saklı kalmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde çalışma izinleri, iş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler, istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür koşullarının gerekli kıldığı hallerde, belirli bir süre için, tarım, sanayi veya hizmet sektörleri, belirli bir meslek, işkolu veya mülkî ve coğrafi alan itibariyle sınırlandırılabilir.
Çalışma izni almak isteyen yabancı nereye başvuru yapmalı?
Yabancılar, ilk çalışma izni başvurularını bulundukları ülkelerdeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarına yapar. Konsolosluk, bu başvuruları doğrudan Bakanlığa iletir. Bakanlık, ilgili mercilerin görüşlerini alarak 5 inci maddeye göre başvuruları değerlendirir; durumu uygun görülen yabancılara çalışma izni verir. Yabancılar, konsolosluklardan almış oldukları çalışma izinlerinde belirtilen süre kadar Türkiye’de kalıp çalışabilir.
Türkiye'de geçerli ikamet izni olan yabancılar veya bunların işverenleri başvurularını Bakanlığa yurt içinden de yapabilir.
Yabancıların Türkiye’de çalışması için verilen ön izin nedir? Ön izinden kimler yararlanabilir?
Mesleki hizmetler kapsamında çalışacak yabancılara akademik ve mesleki yeterlilik ile ilgili işlemleri tamamlanıncaya kadar, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla bir yılı geçmemek üzere ön izin verilebilir.
Çalışma izninin uzatılması mümkündür?
Mümkündür. Çalışma izinleri, ikamet sahibi yabancılar veya bunların işverenlerinin Bakanlığa yazılı talebi üzerine, bu Kanun ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmelik hükümlerine göre verilir ve uzatılır.
Çalışma izni neden reddedilir?
İş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler ve istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür değişikliklerinin çalışma izni verilmesine elverişli olmaması,
Başvurulan iş için ülke içinde, dört haftalık süre içerisinde o işi yapacak aynı niteliğe sahip kişinin bulunması,
İçişleri Bakanlığının olumsuz görüş bildirmesi,
Bir işyeri, işletme veya meslek için izin talebi reddedilen yabancının aynı işyeri, işletme veya aynı meslek için izin talebinin reddedildiği tarihten itibaren bir yıl geçmeden yeniden izin talebinde bulunması
Yabancının çalışmasının milli güvenlik, kamu düzeni, genel asayiş, kamu yararı, genel ahlak ve genel sağlık için tehdit oluşturması, Hallerinde reddedilir.
Çalışma izni hangi durumlarda iptal edilir?
Yabancının “Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanunda’’ sayılan sınırlamalara aykırı olarak çalışması veya çalışma izni talebinin reddedilmesi gereken hallerden birinin varlığının veya yabancının ya da işverenin, çalışma izni talep dilekçesinde eksik veya yanlış bilgi verdiğinin sonradan tespit edilmesi halinde, Bakanlık verdiği çalışma iznini iptal eder ve durumu ilgili Bakanlığa bildirir.
Çalışma izni hangi hallerde geçerliliğini kaybeder?
Çalışma izni, geçerlilik süresinin sona ermesi dışında;
Yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmış olması veya Türkiye’ye girişinin yasaklanması,
Yabancının pasaportunun veya pasaport yerine geçen belgesinin geçerlilik süresinin uzatılmaması (İçişleri veya Dışişleri Bakanlıklarının uygun görüşlerinin bulunması hali hariç),
Yabancının mücbir sebepler dışında aralıksız olarak altı aydan fazla yurt dışında kalması, hallerinde de geçerliliğini kaybeder.
Çalışma izin talebi reddedilen veya çalışma süresi uzatılmayan yabancı nereye başvurmalıdır?
Bakanlık çalışma izni verilmesi ya da uzatılması talebinin reddedilmesi, çalışma izninin iptal edilmesi ya da çalışma izninin geçerliliğinin kaybedilmesine ilişkin kararını, yabancıya veya varsa işverenine 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ eder.
Bakanlıkça verilecek kararlara karşı ilgililer tarafından tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde itiraz edilebilir. İtirazın Bakanlıkça reddedilmesi hallerinde idari yargı yoluna başvurulabilir.
Bağımsız çalışan yabancılar ile yabancı çalıştıran işverenlerin bildirim yükümlülüğü var mıdır?
Bağımsız çalışan yabancılar, çalışmaya başladıkları tarihten ve çalışmanın bitiminden itibaren,
Yabancı çalıştıran işverenler yabancının çalışmaya başladığı tarihten, çalışma izninin verildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde çalışmaya başlamaması halinde bu sürenin bitiminden itibaren ve herhangi bir nedenle hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren,
En geç on beş gün içerisinde durumu Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler.
Çalışma izni almış olan yabancının çalışma izni ihlalinde bulunması halinde alabileceği cezalar nelerdir?
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanuna göre bildirim yükümlülüğünü süresi içinde yerine getirmeyen bağımsız çalışan yabancı ile yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için ikiyüzelli Türk Lirası idari para cezası verilir.
Çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan yabancıya beşyüz Türk Lirası idari para cezası verilir.
Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işveren veya işveren vekillerine her bir yabancı için beşbin Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu durumda, işveren veya işveren vekili yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorundadır.
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanunda sayılan fiillerin tekrarı halinde idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanuna göre verilmiş çalışma izni olmaksızın bağımsız çalışan yabancıya ikibin Türk Lirası idari para cezası verilir ve varsa işyeri veya işyerlerinin Bakanlık bölge müdürlerince kapatılması kararı alınarak, bu kararın uygulanması için durum ilgili valiliğe bildirilir.
Tekrarı halinde, varsa işyeri veya işyerlerinin kapatılmasının yanı sıra idari para cezası bir kat artırılarak uygulanır.
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanuna göre idari para cezası ile cezalandırılan bağımlı veya bağımsız çalışan yabancılar ile yabancı çalıştıran işverenler İçişleri Bakanlığına bildirilir.
Yabancılar Çalışma İzni Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
1 – Yabancılar çalışma izni en fazla ne kadar süre verilir?
Yabancılar çalışma izni Türkiye çalışma hayatı, istihdam, ekonomik gelişmeler ve konjoktürel dinamikler göz önünde bulundurularak söz konusu işin süresine ve belirli bir işyerinde çalışmak üzere en fazla 1 yıl geçerli olmak üzere yabancılar çalışma izni verilmektedir.
2 – 1 yıllık alınan çalışma izni süresi uzatılabilir mi, yoksa yeni bir başvuru yapılmalı mı?
1 yıllık olarak alınmış çalışma izni, süresi son ermeden evvel uzatılabilmektedir. Kanuni ve kesintisiz olarak alınmış 1 yıllık çalışma izni yine aynı işi yerinde ve meslekte çalışmak üzere 3 yıl daha uzatılabilecektir.
Yabancıların eş ve çocukları çalışma izni alabilir mi?
Çalışma izni ile gelmiş olan yabancıların beraberin de getirmiş olduğu eş ve çocukları Türkiye çalışma izni alabilmektedir. Çalışma izni ile gelmiş yabancı eş ve çocuklarının çalışma izni alabilmesi için gerekli olanlar ise söz konusu yabancı, eş ve çocuklarının yabancı ile birlikte en az 5 yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etme koşuludur. Bu pozisyon ve konumda bulunan yabancı eş ve çocukları süreli çalışma izni alabilirler.
Bağımsız çalışma izni müracaat belgesinin geçerlilik süresi ne kadardır?
Bağımsız çalışma izni müracaat belgesi istisnai durumlarda verilmekte olan bir belgedir. Verildiği tarihten itibaren bağımsız çalışma izni müracaat belgesinin 3 aylık bir geçerliliği bulunurken, bağımsız çalışma izni müracaat belgesi bulunan yabancılar işyeri kurduktan sonra ticaret sicil kaydını çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığına teslim etmeleri halinde söz konusu müracaat belgesinin geçerli olan 3 aylık süresi bağımsız çalışma izni olarak revize edilecektir.
Çalışma izni uzatacak olan yabancılar izin uzatma işlemleri süresince çalışabilirler mi?
Çalışma izni uzatmak isteyen yabancılar, izin uzatma işlemleri sonuçlanana dek çalışmakta oldukları aynı işyeri ve meslekteki çalışmalarını sürdürebileceklerdir.
Yabancıya verilmiş olan çalışma izni sonradan iptal edilebilir mi?
Türkiye çalışma izni almış olan yabancıların çalışma izinleri bazı sebeplerle daha sonraki sürelerde iptal edilebilmektedir.
Türkiye çalışma izni almış yabancıların çalışma izin sürelerinin iptal edilme sebepleri ise gerçeğe aykırı belgeler beyan etmesi, çalışma izni talep dilekçesinde eksik, hatalı veya yanlış bilgiler vermiş olmasının sonradan tespit edilmesi alınmış olan çalışma izninin sonradan iptal edilme gerekçeleridir. Yine söz konusu durumla ilgili karar verecek olan merci; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’dır.
Türkiye’ de eğitim almış yabancılar çalışma izni alabilir mi?
Türkiye’de eğitim almış olan yabancılar, rüşt yaşını doldurmaları, meslek okul, yüksek okul ve üniversiteden mezun olarak çalışma izni talebinde bulunmaları halinde çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı yabancının mevcut durumunu ispat etmesi koşuluyla istisnai çalışma izni vermektedir.
Türkiye’de muhacir, mülteci ve göçebe olarak bulunan yabancılar çalışma izni alabilir mi?
Türkiye’de yaşayan muhacir, mülteci ve göçebe yaşayanlar mevcut durumlarını ispat etmeleri halinde 2510 sayılı iskan kanununa göre istisnai çalışma izinleri alabileceklerdir. Söz konusu durum hakkında karar çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı inisiyatifin de olacaktır.
Yabancı işçi çalıştırmakta olan işverenlerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bilgi vermek zorunda mıdır?
Yabancı işçi çalıştırmakta olan işverenler söz konusu yabancının çalışmaya başladığı tarihten ve çalışma izninin verildiği tarihten itibaren en az 30 gün içerisinde işbaşı yapmaması halinde bu sürenin sora ermesi ve sona erdiği tarihten en geç 15 gün içerisinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na söz konusu durumla ilgili bildirim yapma zorunluluğu bulunmaktadır.
