Web sitelerinde Telif hakkı ve lisanslı içerik
Son zamanlar herkesin dilinde olan bir kelime "Telif durumu" ve "Lisanslı içerik" yasası bu konuların kısa tanımları ile sorunlarından kısaca söz etmeye başlayalım.
Lisans nedir:
Ticari amaçlı bir ürünün kullanımın sınırılandırması ve yetkilendirilmesidir, bu yetkiye telif denir.
Telif nedir:
Telif hakkı, bir kişi ya da kişilerin her türlü fikrî emeği ile meydana getirdiği bilgi, düşünce, sanat eseri ve ürününün kullanılması ve kopyalanması ile ilgili hukuken sağlanan haklardır. Telif hakkının doğması için tescile gerek yoktur. Fikir ve sanat eserleri üzerindeki haklar eserin üretilmesiyle birlikte doğar.
Telif Haklarının Üç "Katmanı"
Kamu telif hakları lisanlarımız kendine has ve ilerici "üç katlı" bir yapıya sahiptir. Her lisans tüm avukatların çok sevdiği bir dili kullanarak geleneksel bir lisanslama aracı ile başlar, Biz buna her lisansın Legal Kod katı diyoruz.
Lisanslar
Atıf CC BY
Lisans, kullanan kişilere orjinal eserden alıntı yaptıkları sürece, eserinizi dağıtma, karıştırma, ince ayar yapma, ya da üzerine çalışma haklarını verir. Bu sunulan en kullanışlı lisanstır. Bu lisans eserin mümkün olduğu kadar çok kullanılması ve yayılması için önerilir.
Atıf - Aynı Lisansla Paylaş CC BY - SA
Bu lisans eseri kullanan kişilere kendi eselerini de aynı lisanla lisansladıkları sürece, karıştırma, ince ayar yapma, ve üzerine çalışma hakkı verir. Bu lisans genelikle "copyleft"ten bağımsız ve açık erişim yazılım lisansları ile karşılaştırılır. Wikipedia bu lisansı kullanmaktadır ve Wikipedia gibi içeriklerden ya da benzerlerinden yararlanan eserler için önerilmektedir.
Atıf - Türetilemez CC BY - ND
Bu lisans, size atıf yapıldığı sürece, eserin değiştirilmeden ticari ya da gayri-ticari dağıtım hakkını verir.
Atıf - Gayri Ticari CC BY - NC
Bu lisans, diğerlerinin ticari olmayan amaçla eserinizi karıştırarak farklı bir sürümünü olusturmasına, ince ayar yaparak geliştirmesine, ya da eserinizin üzerine inşa ederek kendi eserlerini oluşturmasına izin verir. Onların yeni eserleri gayri-ticari olmak ve size de atıfta bulunmak zorunda olmasına ragmen, onlar ortaya çıkan türetilmiş eserlerini aynı şartlar ile lisanslamak zorunda değildir.
Atıf - Gayri Ticari - Aynı Lisansla Paylaş CC BY-NC-SA
Bu lisans diğerlerinin ticari olmayan amaçla eserinizi karıştırarak, ince ayar yaparak, ya da üzerine geliştirerek kendi eserlerinde kullanmasına izin verir ve kullanan eserin orjinal lisansının aynısı ile yeni ürünü lisanlamaladır.
Atıf - Gayri Ticari - Türetilemez CC BY-NC-ND
Bu lisan 6 lisansın içinde en sınırlayıcı olandır. Eseriniz size alıntı vererek indirilebilir ya da paylaşılabilir ancak değiştirilemez ve ticari amaçla kullanılamaz.
Bu durumlar genelde siteler ve içerikleri de gösterilmesi gereken bildirim alanlarında yer almaktadır. Fakat bazı durumlarda içerik alanını tüm sayfalara yaymak yerine genel maksatlı bir tek bildirim alanı ile "Burada bulunan tüm içerikler ve konuların kullanım hakkı isme aittir kullanılması yasaktır " gibi bir ibre görülebilir Bu durumla site geneli lisans durumunda telif barındırmaktadır. Telifli içeriklerin kullanım eskide sorunsuz bir yöntemle dağılırken artık yeni yasal durumlarda bir sorun halinde ilerlemekte. günümüzde bir çok içerik kullanım izni alınmadan kullanılması nedeni ile dava konusu olmakta. googleden alınan bir resim bir yazı veya bir video içeriğin mahiyeti önemli değil sahibi önemli. İzinlerinizi elektronik veya yazılı beyanlı olmalıdır, bu tür içerik izin beyanlarının saklanması önemlidir. Bazı kişilere binlerce içeriğin hak bildirimi saklnaması zor gelebilir fakat amaç ta tam bu kullanılmaması amaçlanıyor.
Web sitesi açmak kolay içerik yerleştirmekte kolay ne olacak onu al bunu koy demenin zamanı sona erdi. Artık bir yazı , görsel her tür materyalin telif barındırması hakkında araştırmak şart oldu. En kısa yolu siteniz kapanır, binlerce lr ceza alma durumunuz var birşey olmaz deme olacak şeyden haberdar olduğunuzda yüklü miktarda bir borcunuz olabilir. Bu çok acımasız bir görüş gelebilir fakat olacakların yanında bence çok basit bir şey.
Bu paylaşımı Telif konusunun yani lisanslı içeriklerin durumunu öğrenmek isteyen arkadaşlara bilgi amaçlı paylaştık.
