OW Debug - Notice
Message: Trying to access array offset on value of type null
File: /home/romarekl/public_html/sosyallift.com/ow_plugins/forum/controllers/topic.php
Line: 136
Mezuza Nedir? Mezuza Hakkında her şey.. Forum | Sosyallift©
Loading...
 
tr
Konu yeri: Forum » General » Sözlük Wiki
Whordark
Whordark Aralık 6 '15

"Dinle İsrael, Ad. Tanrımızdır, Ad. Tektir. Tanrın Ad.'ı bütün kalbinle, bütün nefsinle ve bütün varlığınla seveceksin. Bu gün sana emrettiğim bu sözler kalbin üzerinde olacak, çocuklarına öğretecek, evinde otururken, yolunda giderken,yatarken ve kalkarken bunlardan söz edeceksin. Bunları elin üzerine simge diye bağlayacak, gözlerinin arasında cisimleştirecek ve evinin kapılarına ve pervazlarına yazacaksın.

Size bugün benim, Tanrı'nız Ad.'ı tüm canınızla sevmek ve ona tüm kalbinizle kulluk etmek konusunda emrimi duyup dinlediğinizde, topraklarınıza zamanında yağmurun çiselemesini ve yağışını vereceğim, ürünlerinizi, tahıllarınızı ve sebzelerinizi devşireceksiniz ve kırlarınıza hayvanlarınız için ot vereceğim, yiyecek ve doyacaksınız. Sakın ola ki kalbiniz yoldan çıkmasın, başka Tanrı'lara kulluk edip tapınmayasınız. Tanrı size karşı burnundan soluyacak, gökleri kapatacak, yağmur oluşmayacak ve toprak ürünü veremeyecek. Siz ,Tanrı'nın size verdiği bu iyi topraktan çıkıp kaybolacaksınız.

Bu sözlerimi kalbiniz ve canınız üstüne koyasınız. Onları ellerinize simge olarak bağlayasınız. Onlar gözlerinizin arasında cisimleşsinler. Onları çocuklarınıza öğretiniz ki evinde otururken, yolda giderken, yatarken ve kalkarken bundan söz etsinler. Onları evinizin kapılarına ve pervazlarına yazınız ki göklerin yağmuru gibi Ad.'ın atalarınıza, size vermek için andettiği bu topraklardaki günleriniz ve çocuklarınızın günleri çoğalsın." (Keriat Şema).

Mezuza Nedir?

İbranice bir kelime olan mezuza "kapı pervazı" anlamına gelir.. Mezuza kapı pervazına çakılan, tahta, plastik, metal cam ve benzeri maddeden yapılı kılıfa konmuş bir parşömendir. Soldan sağa doğru yuvarlanarak sarılan bu parşömen, Tora'nın Devarim(6:4-9 ve 11:13-21) bölümlerindeki Şema ve Veaya metinlerini içerir. Kullanılan parşömen kaşer bir hayvanın derisinden yapılır. Yazım kuralları Sefer Tora yazılım kurallarının aynıdır.

Mezuza parşömenleri el ile yazılı olur, matbaa ile yazılı olanları kullanılamaz.

Parşömenin dış yüzünde kutsal bir anlam taşıyan "Şaday" yani "Her Şeye Kadir" kelimesi yer alır. Şaday aynı zamanda "Şomer Dlatot Yisrael" - "İsrail Kapılarının Koruyucusu" kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur.

Mezuza'nın Takılışı

Mezuza takma berahası: "Baruh Ata Ad. Eloenu meleh aolam aşer kideşanu bemitsvotav vetsivanu Likvoa mezuza."

(Evrenin hükümdarı ve Tanrımız Ad. Sen mübareksin ki bizi talimatlarınla kutsadın ve bize mezuzayı tespit etmeyi emrettin.)

Bu dua okunduktan sonra, mezuzanın kapının sağ pervazına, üst ucu evin ya da odanın içine bakacak şekilde, hafif eğik olarak kapının üstten üçte birlik mesafesinde (omuz hizasında) takılması gerekir.

Mezuza Nerelere ve Nasıl Takılır?

Mezuza takılacak yerin iki kapı kirişinin ,çatısının ve kapısının olması, devamlı yaşanan bir yer olması, insanın kullanabileceği saygın bir yer olması, girişin en az 10 karış yüksekliğinde olması mezuza takmak için gerekli şartlardır. Bu yüzden Mezuza, tuvalet, banıo, kiler, ahır hariç evin tüm kapılarına konur.

· Ev değiştirme durumunda, İsrail'de, hemen, Diaspora'da ise 30 gün içinde mezuza takma işlemini tamamlamak gerekir.

· Yeni bir eve taşınıldığında önce Şeehiyahu ("Baruh ata Ad. Eloenu meleh aolam şeehiyanu ve kiyemanu ve igiyanu la zeman aze.") sonra mezuza tespit duası okunur.

· Ev değiştiren kişi eğer evini bir Yahudi'ye satar veya kiralarsa mezuzaların yerlerinde bırakılmaları doğru olur.

· Mezuzaların parşömenleri 7 yılda en az iki kere hasara uğrayıp uğramadıklarını kontrol etmek amacıyla gözden geçirilmelidir. Harfleri silinen veya parşömeni yırtılan mezuzalar bu biçimleriyle kullanılabilirliklerini yitirirler.

Yahudilerde adet; mezuzayı her giriş ve çıkışta elle ya da parmak uçlarıyla dokunup öpmektir.

Günümüzde Mezuza

Günümüzde mezuzalar, içinde Şema ve Veaya Duaları yazılı olan parşömenlerin bulunduğu, çağda? dekorasyon doğrultusunda her çeşit zevke göre, değişik modellerde yapılmış objelerdir. Evlerde, iş yerlerinde (büro, fabrika ve garajlarda), İsrail'de kamuya açık binalarda resmi dairelerde ve sinagoglarda kullanılmaktadır. Buna bazı banliyö girişleri de eklenebilir. Yeruşalayim'deki Yemin Moşe Banliyösü gibi.Aırıca 1967'deki 6 Gün Savaşı'ndan sonra alınan eski Yeruşalayim şehrinin bütün kapı girişlerine mezuzalar takılmıştır.

Mezuza'nın Düşündürdükleri

Mezuza'nın bir işlevi de evden çıkarken ve eve girerken bizleri iman ve ahlak yoluna davet etmesidir.

Mezuza hiçbir zaman muska veya tılsım olarak kabul edilemez. Esasen Yahudi dini bu tür şeylere inanmamızı ve kullanmamızı yasaklamıştır. Çünkü her şey Tanrı tarafından idare ve takdir edilir. Onun kudreti, canlıların tüm düşünce ve kuvvetlerinden üstündür. Talmud, Tanrı'nın koruyuculuğunu simgelediği için, mezuzanın gerekliliğini önemle vurgular. Buna en iyi örnek Pesah öyküsünde yer almaktadır.Agada (Pesah öyküsü) okunduğunda, Tanrı'nın Mısırlılara getirdiği belalar görülür. Bunlardan sonuncusu ve en etkilisi olduğu bilinen Mısırlıların ilk doğan erkek çocuklarının ölmesidir (Makat Behorot). Tanrı bu belaları Mısırlılara göndermeye karar verdiği zaman, Moşe Rabenu'ya İsrailoğullarının o gün korban kesmelerini ve akıttıkları kanla evlerinin kapılarına işaret koymalarını emreder . Bundan amaç, işaretli Yahudi evlerinin bu beladan korunmasıdır. Nitekim, Tanrı kapısı işaretli evleri bu beladan uzak tutmuştur. Bu kapı işaretleriyle Mezuza arasında bir paralellik kurmak istenirse bugün de kapısında mezuza çakılı olan her Yahudi evini Tanrı belalardan koruyacaktır!

Sonuç olarak, çalışmalarıyla mezuzaya gerçek kimliğini kazandıran Maimonides'in, Mişna Tora adlı eserinde şöyle bir bölüm vardır; "Mezuza ile ilgili temel kurallara her zaman riayet etmek tüm Yahudilerin uyması gereken kaidelerin başında gelir. Kapı pervazına çakılı olan mezuza, önünden geçen her Yahudi'ye, her seferinde Tanrı'yı, ona olan sevgiyi ve bağlılığı hatırlatır. Böylelikle o kişiyi uyarır ve dünyanın geçici olduğunu göstererek, boş şeylere kapılmasını önler. Kişi tek gerçeğin Tanrı'ya inanmak olduğunu anlar ve bu onu kusursuz bir ahlak anlayışına sahip olmaya yöneltir.

Yahudi dini alnına tefillin, bedenine tsitsit ve kapısına mezuza takan ve bunların içerdiği ahlak anlayışının bilincinde olan kişinin hiçbir zaman yanlış yola sapmayacağını temin eder. Tanrı lütuflarını, ihsanlarını ve yardımlarını kendisine inanan kişilere yöneltir ve onları her tehlikeden korur. Bizi koruyan Tanrı'ya şükredelim."

İki Mezuza Öyküsü

Romalı Kolonımos'un oğlu Onkelos, Yahudi dinini seçer. Bunun üzerine imparator üç kere asker göndererek onu tutuklatmak ister. İlk iki kerede gelen askerler Onkelos'un ikna gücü sayesinde Yahudiliği seçerler ve ona katılırlar. Üçüncü seferde askerler Onkelos ile kesinlikle konuşmamak üzere emir alırlar. Kapıdan çıkarlarken, Onkelos mezuzayı öper ve askerlere sorar: - Bunun ne olduğunu biliyor musunuz? Askerler aldıkları emre rağmen meraklarına yenilirler. Onkelos şöyle der: "Genel olarak krallar saraylarında yaşarlar ve hizmetkarlar da dışarıyı gözetleyip onları korurlar.Biz Yahudilerde ise durum tam bunun aksidir. Hizmetkar olan bizler rahatça evimizde yaşarken kralımız olan Tanrı dışarıyı gözler ve bizleri tüm kötülüklerden korur." Bu fikri çok beğenen askerler de Yahudi olmaya karar verirler. Bundan sonra artık Onkelos'u tutuklamaya kimse gönderilmez.

Lubavitch ekolüne mensup bir hasid, çok ağır bir kalp hastalığına tutulur. Bütün çağdaş tıbbi imkânlar kullanıldığı halde hasta artık ömrünün son demlerindedir. Çevresince çok sevilen bu hasid hastalığıyla etrafını üzüntüye boğmuştur. O yörenin hahamı, hasidin evindeki tüm mezuzaların açılıp, kontrol edilmelerini ister. Parşömen rulolar açılır ve bir tanesinde "Tanrı'nı bütün kalbinle seveceksin" emrinin yazılı olduğu sıradaki -kalp- kelimesinin üstünde küçük bir delik olduğu görülür. Parşömen tamir edilir ve hasid mucizevi bir şekilde hızla eski sağlığına kavuşur.

Paylaş: